Wat is Nederlanderschap?
Nederlanderschap betekent dat u de Nederlandse nationaliteit bezit. U kunt dan een Nederlands paspoort of Nederlandse identiteitskaart aanvragen bij de gemeente waar u woont. U kunt in feite op drie manieren de Nederlandse nationaliteit verkrijgen:
- van rechtswege
- door optie
- door naturalisatie
1. Nederlanderschap van rechtswege
Nederland hanteert het bloedbandbeginsel om te bepalen of iemand van rechtswege (lees: automatisch) het Nederlanderschap verkrijgt. Dit houdt in dat wanneer uw vader of moeder de Nederlandse nationaliteit bezit, u automatisch ook de Nederlandse nationaliteit verkrijgt.
Toch kun je ook Nederlander worden wanneer je vader of moeder niet de Nederlandse nationaliteit bezit, bijvoorbeeld wanneer een vondeling in Nederland wordt gevonden. Derde generatie kinderen (kinderen van migranten) kunnen ook bij de geboorte van rechtswege het Nederlanderschap verkrijgen, zonder dat hun ouders de Nederlandse nationaliteit bezitten. Eén van de ouders moet dan wel in Nederland woonachtig zijn. Ook moet de vader of moeder het kind zijn van een vader of moeder die ten tijde van zijn of haar geboorte in Nederland woonachtig was.
2. Nederlanderschap door optie
Bij deze vorm gaat het om de optant, dat is degene die Nederlander wil worden, een verklaring aflegt waarmee hij het Nederlanderschap wil verkrijgen. Dit gaat door middel van een schriftelijke verklaring die bij de burgermeester moet worden afgegeven.
Uiteraard komen niet alle vreemdelingen in aanmerking voor deze optieregeling. In deze brochure is een lijst opgenomen waarop u kunt zien welke groepen vreemdelingen voor deze regeling in aanmerking komen.
U krijgt binnen dertien weken te horen of uw optie om Nederlander te worden wordt gehonoreerd. Houd er rekening mee dat uw optie geweigerd wordt wanneer er een ernstig vermoeden bestaat dat u een gevaar vormt voor de openbare orde, de goede zeden of de veiligheid van het Koninkrijk.
3. Nederlanderschap door naturalisatie
Om in aanmerking te komen voor naturalisatie moet u aan de volgende voorwaarden voldoen:
- U moet meerderjarig zijn.
- Er mogen geen zogenaamde bedenkingen zijn tegen uw verblijf voor onbepaalde tijd.
- U bent in het bezit van een niet-tijdelijke verblijfsvergunning.
- U moet ten minste vijf jaar onmiddellijk voorafgaand aan het verzoek uw hoofdverblijf hebben gehad in Nederland.
- U moet ingeburgerd zijn in de Nederlandse samenleving.
- U moet afstand doen van uw oude nationaliteit. Dit hoeft niet als u geen afstand kan doen van uw oude nationaliteit. Dat is bijvoorbeeld het geval als u de Marokkaanse nationaliteit heeft. Ook hoeft u geen afstand te doen van uw nationaliteit wanneer u een erkend vluchteling bent.
Een kind kan ‘mee-genaturaliseerd’ worden met de vader of moeder.
Waar moet ik mijn aanvraag voor naturalisatie indienen?
U moet uw aanvraag indienen bij de gemeente. De gemeente geeft de aanvraag door aan de IND. Deze beslist over de naturalisatieaanvraag en zal uw aanvraag officieel goed- of afkeuren.
Wanneer wordt mijn aanvraag voor naturalisatie afgewezen?
Uw aanvraag voor naturalisatie wordt afgewezen wanneer er een ernstig vermoeden bestaat dat u een gevaar oplevert voor de openbare orde, de goede zeden of de veiligheid van het Koninkrijk. Hier kan bijvoorbeeld sprake van zijn als u in de vier jaren voorafgaand aan uw naturalisatieverzoek strafrechtelijk bent veroordeeld.
Ook wordt uw verzoek afgewezen als u een tweede nationaliteit heeft naast de Nederlandse en u niet alles heeft gedaan om de oorspronkelijke nationaliteit te verliezen.
Wat kan ik doen wanneer mijn aanvraag wordt afgewezen?
Wanneer uw aanvraag wordt afgewezen kunt u binnen zes weken bezwaar indienen bij de IND. Als ook die beslissing negatief uitvalt kunt u beroep instellen bij de bestuursrechter.
Kan ik mijn Nederlanderschap verliezen?
Ja. Wanneer u een andere nationaliteit verkrijgt, verliest u het Nederlanderschap. Ook verliest u het Nederlanderschap wanneer u van een eventuele oude nationaliteit geen afstand heeft gedaan. Op deze laatste regel geldt weer een uitzondering voor nationaliteiten (zoals de Marokkaanse) waar geen afstand van gedaan kan worden.
Een andere mogelijkheid om het Nederlanderschap te verliezen is wanneer u bij de verkrijging of verlening van het Nederlanderschap een valse verklaring heeft afgegeven of bedrog heeft gepleegd. Ook het verzwijgen van een belangrijk feit kan verlies van het Nederlanderschap betekenen. Verlies van de Nederlandse nationaliteit vanwege het verstrekken van onjuiste informatie kan tot twaalf jaar na het verkrijgen van het Nederlanderschap.
Verder kan het Nederlanderschap worden ingetrokken, indien er sprake is van een onherroepelijke veroordeling voor het begaan van een zeer ernstig misdrijf, zoals misdrijven tegen de veiligheid van de Staat of een terroristisch misdrijf. Het verlies van de Nederlandse nationaliteit mag echter in dit geval niet leiden tot staatloosheid.
Een voorbeeld.
Hassan woont 10 jaar in Nederland en heeft twee jaar geleden de Nederlandse nationaliteit door middel van naturalisatie verkregen. Hij wordt onherroepelijk veroordeeld wegens het terroristische aanslag op een Nederlandse minister. De IND kan wegens deze veroordeling het Nederlanderschap van Hassan intrekken.
Kan een minderjarige ook het Nederlanderschap verliezen?
Ja, minderjarigen verliezen hun Nederlandse nationaliteit door het vervallen van de familierechtelijke band waaraan het Nederlanderschap wordt ontleend.
Een voorbeeld.
John, 14 jaar, is met zijn vader en moeder vanuit Kenia gevlucht naar Nederland. Na acht jaar heeft zijn vader een naturalisatie-aanvraag gedaan en die is toegewezen. Drie jaar daarna blijkt dat zijn vader en moeder hebben gelogen over het feit dat zij de Keniaanse nationaliteit zouden bezitten. Zij hadden niet de Keniaanse nationaliteit, maar de Ugandese. Dit is een reden om van de vader en moeder van John het Nederlanderschap in te trekken. Doordat John zijn Nederlanderschap ontleent aan het Nederlanderschap van zijn ouders is ook hij zijn Nederlandse nationaliteit kwijt.