Strafrecht: Veelgestelde vragen
Als u bent opgeroepen als getuige in een strafzaak bent u verplicht om te komen. Als u bang bent dat uw gezondheidstoestand ernstig in gevaar komt door het afleggen van een verklaring op de rechtszitting, kunt u dat vertellen aan de officier van justitie en de rechtbank.
De rechtbank beslist uiteindelijk of u wel of niet op de rechtszitting moet verschijnen en kan in het uiterste geval uw medebrenging gelasten (u wordt dan opgehaald door de politie).
U bent dus verplicht om te komen, maar dat betekent niet dat u verplicht bent om op elke vraag antwoord te geven. Redenen om een antwoord te weigeren zijn onder andere:
- u bent naaste familie van de verdachte
- u oefent een beroep uit dat u tot geheimhouding verplicht, zoals dokter of notaris.
- als de rechter u zegt dat u geen antwoord behoeft te geven.
De reclassering begeleidt personen die als gevolg van het (vermoeden van het) plegen van een strafbaar feit met politie of justitie in aanraking zijn gekomen.
De betrokkenheid van de reclassering kan lopen vanaf de aanhouding van de verdachte door de politie tot en met de terugkeer in de maatschappij na het uitzitten van de gevangenisstraf.
De politie kan u aanhouden als zij het redelijke vermoeden hebben dat u zich schuldig heeft gemaakt aan een strafbaar feit.
De politie mag u maximaal 15 uur vasthouden zonder u inverzekering te stellen. Als u niet in verzekering kan worden gesteld omdat u verdacht wordt van een strafbaar feit waarbij dit niet mogelijk is, dan kan de politie u maximaal 21 uren vasthouden.
Tijdens deze 15 of 21 uren kunt u worden verhoord. Dus ook in de nachtelijke uurtjes. Er zijn wel grenzen aan het verhoor. Zo mag u niet onafgebroken worden verhoord.
Inverzekeringstelling is de benaming voor de periode die volgt op de aanhouding en voorafgaat aan de voorlopige hechtenis. De inverzekeringstelling kan gelden voor een periode van drie dagen, welke periode nog eenmaal met drie dagen kan worden verlengd.
U heeft het recht om voorafgaande aan het eerste politieverhoor een advocaat te raadplegen, het zogenaamde consultatierecht. Als u van dit recht geen gebruik maakt, heeft u volgens de wet het recht op een advocaat vanaf het moment van inverzekeringstellling.
Na een periode van 104 dagen voorlopige hechtenis, moet uw zaak op zitting staan. Deze zitting hoeft geen inhoudelijke behandeling te zijn. Als het onderzoek van justitie nog in volle gang is, zal de officier van justitie de zaak pro forma aanbrengen.
Een (deels) voorwaardelijke veroordeling houdt in dat het opgelegde voorwaardelijke strafdeel niet ten uitvoer wordt gelegd. Het voorwaardelijk deel hoeft u dus niet uit te zitten, te werken of te betalen.
Als u zich echter niet aan de voorwaarden houdt of u pleegt een strafbaar feit in de proeftijd, dan moet u er rekening mee houden dat u de voorwaardelijke straf alsnog onvoorwaardelijke moet uitzitten, werken of betalen.
Feitelijk komt gevangenisstraf en hechtenis op hetzelfde neer. Het gaat beide om vrijheidsbenemende straffen. Het verschil is dat hechtenis wordt opgelegd als u zich schuldig heeft gemaakt aan een overtreding en dat gevangenisstraf wordt opgelegd als u bent veroordeeld voor een misdrijf.
De proeftijd is de door de strafrechter opgelegde periode waarbinnen u niet opnieuw een strafbaar feit mag plegen en/of waarbinnen u zich moet houden aan bepaalde opgelegde voorwaarden, zoals in het vonnis vermeld. Komt u deze voorwaarden na, dan vervalt na de proeftijd de opgelegde straf.
