Strafrecht: Veelgestelde vragen
Overtredingen zijn minder ernstige vergrijpen dan misdrijven. Overtredingen worden berecht door de kantonrechter of de politierechter. De politierechter en de meervoudige strafkamer buigen zich over de misdrijven.
De wetgever heeft in het wetboek van strafrecht alle misdrijven in het tweede hoofdstuk gezet en alle overtredingen in het derde hoofdstuk.
Bij de bijzondere wetten zoals de Opiumwet, de Wegenverkeerswet of de wet Wapens en Munitie staat er per delict (dat is de omschrijving van het strafbare feit in de wet) of dit een overtreding of een misdrijf betreft.
De strafrichtlijn is door strafrechters in het leven geroepen om de rechtseenheid in de strafoplegging te waarborgen. Voor een aantal veel voorkomende strafbare feiten is een strafmaat aangegeven die de strafrechter bij het opleggen van een straf als leidraad kan gebruiken.
Maar de strafrechter mag van deze richtlijn afwijken.
Als u bent opgeroepen als getuige in een strafzaak bent u verplicht om te komen. Als u bang bent dat uw gezondheidstoestand ernstig in gevaar komt door het afleggen van een verklaring op de rechtszitting, kunt u dat vertellen aan de officier van justitie en de rechtbank.
De rechtbank beslist uiteindelijk of u wel of niet op de rechtszitting moet verschijnen en kan in het uiterste geval uw medebrenging gelasten (u wordt dan opgehaald door de politie).
U bent dus verplicht om te komen, maar dat betekent niet dat u verplicht bent om op elke vraag antwoord te geven. Redenen om een antwoord te weigeren zijn onder andere:
- u bent naaste familie van de verdachte
- u oefent een beroep uit dat u tot geheimhouding verplicht, zoals dokter of notaris.
- als de rechter u zegt dat u geen antwoord behoeft te geven.
De reclassering begeleidt personen die als gevolg van het (vermoeden van het) plegen van een strafbaar feit met politie of justitie in aanraking zijn gekomen.
De betrokkenheid van de reclassering kan lopen vanaf de aanhouding van de verdachte door de politie tot en met de terugkeer in de maatschappij na het uitzitten van de gevangenisstraf.
De politie kan u aanhouden als zij het redelijke vermoeden hebben dat u zich schuldig heeft gemaakt aan een strafbaar feit.
De politie mag u maximaal 15 uur vasthouden zonder u inverzekering te stellen. Als u niet in verzekering kan worden gesteld omdat u verdacht wordt van een strafbaar feit waarbij dit niet mogelijk is, dan kan de politie u maximaal 21 uren vasthouden.
Tijdens deze 15 of 21 uren kunt u worden verhoord. Dus ook in de nachtelijke uurtjes. Er zijn wel grenzen aan het verhoor. Zo mag u niet onafgebroken worden verhoord.
Inverzekeringstelling is de benaming voor de periode die volgt op de aanhouding en voorafgaat aan de voorlopige hechtenis. De inverzekeringstelling kan gelden voor een periode van drie dagen, welke periode nog eenmaal met drie dagen kan worden verlengd.
U heeft het recht om voorafgaande aan het eerste politieverhoor een advocaat te raadplegen, het zogenaamde consultatierecht. Als u van dit recht geen gebruik maakt, heeft u volgens de wet het recht op een advocaat vanaf het moment van inverzekeringstellling.
Na een periode van 104 dagen voorlopige hechtenis, moet uw zaak op zitting staan. Deze zitting hoeft geen inhoudelijke behandeling te zijn. Als het onderzoek van justitie nog in volle gang is, zal de officier van justitie de zaak pro forma aanbrengen.
