Terugblikken op een jaar scheiden en corona

Op 15 maart 2020, kondigde (inmiddels demissionair) premier Rutte tijdens het persmoment in het Torentje voor het eerst een landelijk pakket aan maatregelen aan om de opmars van het coronavirus een halt toe te roepen. Sindsdien zijn er in Nederland strenge maatregelen van kracht. Nu, bijna een jaar verder, zijn de huidige maatregelen vergelijkbaar met vorig jaar maart. Toch schijnt er door de komst van het vaccin weer licht aan het aan de horizon. Het geeft hoop. Ergens in de verte is het einde van de corona crisis in zicht. Het jaar waarin ons dagelijks leven op de kop ging en niets meer vanzelfsprekend was, lijkt bijna ten einde. Wat heeft dit jaar betekend voor ons dagelijks bestaan, hoe we omgaan met relaties en met scheidingen? Wij blikken terug op een jaar corona en de impact van de maatregelen op ons dagelijks leven en relaties. 

LEES OOK: De Nationale Echtscheidingsmonitor 2020

Dagelijks leven onder druk

Sinds de komst van het coronavirus bestaat ons dagelijks leven uit het inperken van onze bewegingen en sociale contacten. Onze normale routines met werk, naar schoolgaande kinderen en sociale afleiding kwamen plotseling te vervallen. Door het thuiswerken zaten u en uw partner ineens 24/7 op elkaars lip. De spanningen lopen op en de balans tussen autonomie en verbinding vervaagd. Waar kleine irritaties of gevoelens van onvrede voorheen nog gemakkelijk geparkeerd konden worden door de drukte van ons dagelijks leven, komt deze problematiek ineens onder een vergrootglas te liggen. 

Scheidingspiek 2020 

Al vanaf het begin van de corona crisis waarschuwde de Vereniging van Familierechtadvocaten en scheidingsmediators (vFAS) dat de corona maatregelen wel eens zouden kunnen leiden tot een hoge scheidingspiek. Want waar structuur vervalt, komen relaties onder druk te staan. Dat is een bekend fenomeen onder echtscheidingsadvocaten. Het is bijvoorbeeld ook te herleiden uit de toenemende scheidingsaanvragen rondom de feestdagen en de zomervakantie. Een vakantie is vaak het laatste duwtje in de richting van een relatiecrisis. Om deze reden worden er in augustus en september aanzienlijk meer scheidingen aangevraagd, van twintig tot dertig procent meer in de overige maanden. Dit blijkt onder meer uit het jaarlijkse onderzoek van TNO,  NIPO, in opdracht van vFAS echtscheidingsadvocaten en mediators.

Ook in 2020, met de komst van de landelijke maatregelen, werd zo’n piek verwacht. Afgelopen maanden hebben we kunnen zien hoe de coronacrisis onderliggende maatschappelijke problemen blootlegt. Dat geldt ook voor relaties. Experts verwachtte daardoor dat het aantal scheidingen in 2020 met vijfentwintig procent zou toenemen. Hoe heeft dat in realiteit uitgepakt? 

Uitstel van executie

De cijfers omtrent echtscheidingen worden jaarlijks gemeten door het CBS. Hoewel de officiële cijfers van 2020 nog niet berekend zijn, meldden veel echtscheidingsadvocaten dat de verwachte piek nog niet heeft plaatsgevonden. Afgelopen juni peilde de vereniging Familie- en erfrecht Advocaten Scheidingsmediators (vFAS) onder haar leden de huidige stand. Ook daar kwam uit dat de verwachte piek vooralsnog uit bleef.  

Factoren die hier een rol bij speelden, waren onder andere de vertraging bij de rechtbank door de huidige corona maatregelen. Het scheidingsproces vertraagde daardoor aanzienlijk, de spanningen lopen daardoor op waardoor de kans op een vechtscheiding toeneemt.  Bovendien zorgde de corona crisis voor een vergrote financiële druk binnen huishoudens. Uit cijfers van het CBS blijkt dat 1 op de 5 Nederlanders bang is om zijn of haar baan te verliezen door corona. Financiële onzekerheid kan leiden tot het uitstellen van de beslissing tot scheiden. Ook zorgen omtrent huisvesting spelen een rol. Gezien de factor dat de huizenmarkt op dit moment bijzonder onzeker is, zullen vermoedelijk veel stellen ervoor kiezen om een relatiecrisis op te lossen middels een mediator of therapie.

Samenhang economisch vertrouwen

Het zou dus kunnen betekenen dat mensen door de corona maatregelen eerder bereid zijn het samen op te lossen, maar het kan ook duiden op uitstel van executie. Net zoals de ontwikkelingen in geboortecijfers samenhangen met economische groei, zou dit voor echtscheidingen ook het geval kunnen zijn.