fbpx
Ga naar content

Wanneer kan de achternaam van een (minderjarig) kind worden gewijzigd?

Er zijn verschillende situaties waarbij u uw eigen achternaam of die van uw (minderjarige) kind kunt wijzigen:

  1. als een minderjarig kind zijn of haar achternaam wil wijzigen in die van de andere ouder of verzorger, bijvoorbeeld na een scheiding;
  2. als een minderjarig kind tot een gezin behoort waarvan de andere kinderen een andere achternaam hebben;
  3. als het kind verschillende nationaliteiten heeft.

1. Naamswijziging kind na een scheiding
Na een scheiding of het verbreken van een niet-huwelijkse relatie is het denkbaar dat het kind zijn of haar achternaam wil wijzigen in de achternaam van de andere ouder of in die van de verzorger.

Als een ouder het kind samen met een partner (niet-ouder) opvoedt, kan het kind de naam krijgen van de partner. Als een kind wordt opgevoed en verzorgd door pleegouders, kan het kind de naam krijgen van een van de pleegouders.

Een voorbeeld.
Jacob, 13 jaar, wordt opgevoed door zijn moeder Netty en haar partner Lex. Netty en de vader van Jacob zijn gescheiden toen Jacob nog geen jaar oud was. Netty en Lex zijn inmiddels ruim 9 jaar bij elkaar. Uit die relatie zijn ook nog twee andere kinderen geboren die de achternaam van Lex voeren. Jacob wil nu ook de achternaam van Lex voeren.

Verzorgingsperiode: 3 of 5 jaar
De ouder of verzorger van wie het kind de achternaam wil aannemen, moet het kind gedurende een bepaalde aaneengesloten periode (onmiddellijk voorafgaand aan het verzoek) hebben verzorgd en opgevoed. Voor kinderen onder de twaalf jaar is deze periode vijf jaar, voor kinderen boven deze leeftijd is deze periode drie jaar.

Als het gaat om een verzoek voor meerdere kinderen (waaronder een kind dat jonger is dan twaalf jaar), dan is de termijn drie jaar.

Bij de beoordeling van het verzoek staat het belang van het kind voorop. Hierbij spelen onder andere de volgende factoren een rol:

  • Is het kind op de hoogte van zijn afkomst?
  • Komt de naamswijziging de eenheid van naam in het gezin ten goede?
  • Draagt het kind in het dagelijks verkeer de gevraagde naam al en zo ja, hoe lang?
  • Accepteert het kind de huidige gezinssituatie?
  • Welke rol speelt ieder van de ouders in het leven van het kind?
  • Hoe is het contact tussen het kind en de ouder wiens naam het heeft?

Weigerende ouder
In principe is het de bedoeling dat als beide ouders het gezamenlijke ouderlijk gezag hebben, het verzoek ondertekenen. In sommige gevallen zal een van beide ouders dit niet willen.

Als het gaat om een verzoek tot naamswijziging van een kind jonger dan 12 jaar, dan zal het verzoek worden afgewezen als één van de ouders (met ouderlijk gezag) weigert in te stemmen met het verzoek, behalve wanneer:

  • de weigerende ouder, van wie het kind de naam draagt, strafrechtelijk is veroordeeld wegens het plegen van misdrijf tegen het kind. Het gaat dan onder andere om misdrijven tegen de zeden, tegen de persoonlijke vrijheid of tegen het leven gericht en om mishandeling;
  • de weigerende ouder door de rechter is ontzet uit het ouderlijk gezag. Dit kan bijvoorbeeld op grond van grove verwaarlozing van de verzorging of opvoeding van één of meer van de kinderen of in geval van een onherroepelijke veroordeling tot vrijheidsstraf van twee jaar of langer;
  • de verzoekers aantonen dat de weigerende ouder niet meer dan een vierde deel van de periode voorafgaand aan de verzorgingstermijn van vijf jaar in gezinsverband met het kind heeft samengeleefd. Dit gaat om de situatie waarin de weigerende ouder niet of nauwelijks met het kind heeft samengeleefd.

Een voorbeeld.
Felix is op 23 maart 2000 geboren. Zijn ouders scheiden op 1 april 2002 wanneer Felix 2 jaar is. Felix heeft de achternaam van zijn vader. Gedurende zijn eerste twee levensjaren is Felix in een gezinssituatie met zijn vader en moeder opgegroeid.

Na de echtscheiding neemt de moeder van Felix de verzorging alleen op zich. De moeder van Felix dient op 23 maart 2009 een verzoek tot achternaamswijziging in. Ook als de vader van Felix hier niet mee instemt, kan het verzoek worden toegewezen.

Als het gaat om een kind van 12 jaar of ouder dan zal het verzoek worden afgewezen als één van de ouders (met ouderlijk gezag) weigert in te stemmen met het verzoek, behalve wanneer het kind:

  • op de hoogte is gesteld van de bezwaren van die ouder;
  • bij zijn of haar toestemming blijft.

In dit geval is de wil van het kind dat ouder is dan 12 jaar doorslaggevend.

Voor het wijzigen van de achternaam (van een minderjarig kind) moet een speciaal verzoek worden ingediend bij de Dienst Justis van het ministerie van justitie in Den Haag.

2. Naamswijziging kind dat tot gezin behoort waarvan de andere kinderen andere achternamen hebben.
Het is mogelijk dat kinderen die uit hetzelfde gezin komen, met dezelfde ouders, maar toch verschillende achternamen hebben. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als de kinderen in verschillende landen zijn geboren.

Op dat moment kan er een verzoek door de ouders worden gedaan om weer eenheid van naam in het gezin terug te brengen. Voor het wijzigen van de achternaam (van een minderjarig kind) moet een speciaal verzoek worden ingediend bij de Dienst Justis van het ministerie van justitie in Den Haag.

3. Naamswijziging van een kind met verschillende nationaliteiten
Voor kinderen die naast de Nederlandse nationaliteit ook de nationaliteit van een ander land hebben, kan een verzoek tot naamswijziging worden gedaan.

Het gaat dan om een wijziging in de achternaam die zij volgens het recht van dat andere land hebben. Dit kan ook tot gevolg hebben dat de achternaam in een dubbele achternaam wordt omgezet.

Heeft u kinderen onder de 18 jaar en gaan u en uw partner uit elkaar? Wij helpen u graag. Bekijk hier ‘Scheiden & kinderen‘.

Ook interessant voor u:

Op zoek naar een mediator?

We hebben een handige vergelijker ontwikkeld die gebruikt kan worden om een geschikte mediator te vinden voor o.a. hulp bij scheiding.

Vind uw mediator
Terug naar boven