fbpx
Ga naar content

Welke voor- en achternaam krijgt mijn kind?

Als ouder bent u vrij om de voornaam van uw kind zelf te bepalen. Wel verbiedt de wet u om het kind een onbehoorlijke voornaam te geven.

Elk kind heeft recht op een voornaam. Als de ouders geen keuze maken voor een voornaam, dan kiest de ambtenaar van de burgerlijke stand van de plaats waar het kind is geboren, een voornaam.

De achternaam van het kind
Ouders die gehuwd zijn kunnen kiezen of zij hun kinderen de achternaam van de vader of de moeder willen geven. Het is niet toegestaan om het kind een achternaam te geven die een combinatie is van de beide achternamen van de ouders.

Let op: op het moment dat u als ouders bij het eerste kind een naamskeuze heeft gemaakt, geldt deze naamskeuze ook voor de volgende kinderen. U kunt dus niet uw eerste kind de achternaam van de vader geven en een tweede kind de achternaam van de moeder.

De reden van deze regel is om de eenheid van naam in het gezin te bewaren. Uit onderzoek is gebleken dat kinderen het niet prettig vinden als zij een andere achternaam hebben dan hun broer of zus.

De naamkeuze kan op verschillende momenten plaatsvinden:

  • meestal bij de geboorte van het kind;
  • soms bij adoptie;
  • soms door het kind zelf.

Achternaamkeuze bij de geboorte van een kind van gehuwde ouders
Officieel moeten de ouders samen naar de ambtenaar van de burgerlijke stand om kenbaar te maken welke achternaam het kind gaat voeren. U kunt dit niet schriftelijk doen. Als u niet samen voor of bij de aangifte van de geboorte een verklaring aflegt dat het kind de achternaam van de moeder moet krijgen, krijgt het kind automatisch de achternaam van de vader.

De naamskeuze moet uiterlijk bij de aangifte van de geboorte worden gedaan. Het is ook mogelijk om al voor de geboorte een naamskeuze te doen. Het is dan ook aan te raden om tijdens de zwangerschap naar de burgerlijke stand te gaan om de naamskeuze officieel te maken.

Dit is met name aan de orde als de ouders er voor kiezen dat het kind de achternaam van de moeder gaat voeren. Het kind krijgt dus de achternaam van de vader als de ouders niet voor of bij de aangifte van de geboorte samen een verklaring hebben afgelegd.

Achternaamkeuze bij de geboorte van een kind van niet-gehuwde ouders
Bij ouders die niet gehuwd zijn, kan er ook gekozen worden voor de achternaam van de moeder of de vader. Een combinatie van beide achternamen is ook in deze situatie niet toegestaan.

Als de ouders voor de achternaam van de vader kiezen, dan moeten zij hierover samen een verklaring afleggen bij de burgerlijke stand. Als deze verklaring niet is afgelegd, krijgt het kind automatisch de naam van de moeder. Een vader moet het kind wel erkennen om het kind zijn achternaam te kunnen geven.

Het is natuurlijk ook mogelijk dat het kind één ouder heeft. Dit kan in de situatie dat:

  • De biologische vader het kind van de niet-gehuwde moeder niet erkent. In dit geval krijgt het kind de achternaam van de moeder.
  • Een van de ouders overlijdt voordat de achternaamkeuze gedaan is. In dat geval kan de overgebleven ouder alsnog kiezen voor de achternaam van de vader of de moeder.

Als een kind wordt geboren tijdens een geregistreerd partnerschap of huwelijk van twee vrouwen is het mogelijk om een naamskeuze te maken voor de naam van de ouder of die van de niet-ouder, op het moment dat het kind onder het gezag van de moeder en haar geregistreerde partner of echtgenoot (die niet-ouder is) staat.

Een voorbeeld.
Lisa en Monique zijn getrouwd. Tijdens dit huwelijk wordt een kind geboren, Maikel. Lisa heef de zwangerschap volbracht na een bevruchting door een onbekende donor. Volgens de wet heeft Maikel dan geen vader. In dit geval oefenen Lisa en Monique automatisch het gezamenlijk gezag over Maikel uit. Maikel kan dus de achternaam van Lisa of de achternaam van Monique krijgen.

Naamkeuze van kinderen bij adoptie of bij buitenlandsituatie
Als u in Nederland een kind adopteert, moet het kind de achternaam van u of uw partner krijgen. Het moet dan wel om uw eerste kind gaan. Als u al een of meerdere kinderen heeft, moet het geadopteerde kind dezelfde achternaam krijgen als zijn (toekomstige) broers of zussen.

Tegelijkertijd met het verzoekschrift tot adoptie wordt dan een verzoek voor een naamskeuze gedaan.

Buitenlandsituatie en naamkeuze
In elk land bestaan eigen regels met betrekking tot naamrecht en naamskeuze. Daarnaast heeft elk land zijn eigen regels die bepalen welk recht in een internationaal geval van toepassing is op de naamskeuze.

Dit betekent dat als een kind in het buitenland wordt geboren (en de Nederlandse nationaliteit heeft, bijvoorbeeld omdat beide ouders Nederlands zijn), er niet altijd volgens de Nederlandse regels een (achter)naam gekozen kan worden. Zelfs als er voor de geboorte in Nederland een naamskeuze door de ouders is gedaan zal daar in het buitenland niet altijd rekening mee worden gehouden.

Wel bestaat er de mogelijkheid, in het geval er geen naamskeuze is gedaan om binnen twee jaar na de geboorte van het kind tegenover iedere ambtenaar van de burgerlijke stand in een Nederlandse gemeente alsnog een naamskeuze te doen. Deze naamskeuze kan uiteraard alleen door de ouders zelf worden gedaan.

Is er in het buitenland wel een naamskeuze gedaan, dan kunt u deze keuze laten bevestigen bij elke ambtenaar van de burgerlijke stand in Nederland. Het kind zal dan in Nederland in ieder geval worden geregistreerd onder de door de ouders gekozen naam.

Als u geen naamskeuze heeft gedaan, dan wordt de naam uit de buitenlandse geboorteakte overgenomen door de Nederlandse instanties.

Wanneer kunnen kinderen zelf hun (achter)naam kiezen?
Kinderen kunnen in twee situaties zelf te maken krijgen met naamskeuze:

  • Bij adoptie of erkenning als het kind 16 jaar of ouder is. In deze situatie mag het kind zelf de achternaam kiezen.
  • Als het kind meerderjarig wordt. Het kind kan dan besluiten om de achternaamkeuze van de ouders te wijzigen. Het gaat hier strikt genomen niet om een achternaamkeuze, maar een wijziging van de achternaam.

Een voorbeeld.
Anne is 19 jaar. Haar ouders zijn gescheiden toen Anne 3 jaar was. Anne heeft geen contact meer met haar vader, maar draagt wel zijn achternaam. De moeder van Anne is na de scheiding haar meisjesnaam weer gaan voeren. Anne voelt zich meer verbonden met haar moeder. Anne kan nu een verzoek indienen om voortaan de achternaam van haar moeder te dragen.

Heeft u kinderen onder de 18 jaar en gaan u en uw partner uit elkaar? Wij helpen u graag. Bekijk hier ‘Scheiden & kinderen‘.

Ook interessant voor u:

Op zoek naar een mediator?

We hebben een handige vergelijker ontwikkeld die gebruikt kan worden om een geschikte mediator te vinden voor o.a. hulp bij scheiding.

Vind uw mediator
Terug naar boven